Göz Hasarlarında ve İris Travmalarında Kozmetik Görünüm Nasıl İyileştirilir?
Göz Hasarlarında ve İris Travmalarında Kozmetik Görünüm Nasıl İyileştirilir?
Kornea, yarım küreye benzer bir şekilde olan ve gözümüzün ön bölümünün en dış kısmını oluşturan saydam dokudur. Korneanın saydamlığı sebebiyle, gözün iris pigmenti ve göz bebeği dışarıdan görülmektedir. Böylece kişilerin göz renkleri ve gözün renkli kısmının ortasında yer alan dairesel şekilli, siyah göz bebeği seçilmektedir.
Eğer gözün renkli kısmı, yani iris dokusu hasar görürse iki göz arasındaki paralellik bozularak kozmetik açıdan istenmeyen bir görünüm ortaya çıkar. İris dokusunun kaybı, kozmetik bozukluğun dışında ışığa hassasiyet, çift görme gibi hasta şikayetleri ile de karşımıza çıkabilir.
İris hasarında renkli kısım kısmen ya da tamamen kaybolduğu için, göz dışarıdan siyah olarak görülmektedir. İris dokusunun kısmi kayıplarında, hasarlı bölüm iridoplasti veya pupilloplasti cerrahi yöntemleri ile iris dokusunun kendisi kullanılarak düzeltilir. Eğer iris dokusu, geniş alanda kayba uğramış ise o zaman yapay irisler veya aniridi lensleri kullanılmaktadır. (Aniridi: iris dokusunun yokluğu).
Bazen ise kozmetik kaygıların sebebi, kornea dokusunun şeffaflığının bozulması sebebiyle olur. Bu gibi durumlarda görmenin de belirgin şekilde kaybından bahsedebiliriz. Eğer hastanın görme potansiyeli var ise, yaklaşım kornea nakli ile kornea şeffaflığının geri kazadırılması olur. Bazı durumlarda kornea nakli cerrahisine limbal kök hücre nakli de eşlik eder.
Ancak görme potansiyelinin bulunmadığı durumlarda, kozmetik düzeltmeler için alternatif yöntemler tercih edilir.
Günümüzde; görmeyen, ön kısmı beyazlaşmış gözlerin tedavisinde bazen kozmetik kaygıların düzeltilmesi için bazen de ağrının ortadan kaldırılması için o gözün alınması (evisserasyon, enükleasyon) ve yerine göz protezi konulması tercih edilen tekniklerdir.
Görmeyen veya kısmi görme yetisi olan ve bu görmenin artırılmasının neredeyse olanaksız olduğu durumlarda; göz alınmadan, yalnızca görünümün düzeltilmesi için aşağıdaki seçenekler de kullanılabilir.
Renkli Kozmetik Kontakt Lensler
Normal boyutlara yakın gözlerde ve minimal şekil bozukluğuna sahip gözlerde renkli kontakt lensler tercih edilir. Bu lensler, günlük olarak takılmaktadır ve lensler ile uyunmaz ya da suya girilmez. Düzenli olarak temizlenmesi ve yenilenmesi gerekir. Kornea yüzeyi düzensiz ise veya göz şekli değişmiş ise (normalden küçük veya büyük göz küresi), bu lensler gözden kayabilmektedir. Bazen de hastanın kendisi kontakt lens kullanımına uyum gösterememektedir.
Skleral shell protezi
Özellikle büzülmüş ve küçülmüş görmeyen gözlerde enükleasyon veya evisserasyon yapılmadan (göz küresi alınmadan) kişinin mevcut gözünün üzerine takılan ve diğer gözün renklerine uygun olarak yapılan protezlerdir.
Korneal Dövme, Tatuaj (Keratopigmentasyon)
Renkli kontakt lenslerin kullanılamadığı durumlarda korneanın boyanması bir diğer seçenektir.
Korneal boyama, gözdeki renkli kısmın beyazlaşması ve matlaşması sonucu oluşan ve
kozmetik sorun oluşturan durumlarda yapılır.
Ayrıca kısmi iris dokusunun yokluğunda aynı tarafa kornea içine, iris renginde boya verilerek iris yokluğunun maskelenmesi yapılmaktadır. Bu işlem sırasında kornea dokusu boyaları kornea içinde oluşturulan bir tünele enjekte edilir. Bu tünel, özel korneal bıçaklar veya femtosaniye lazer ile oluşturulur. Kornea içine diğer göz ve göz bebeği ile uyumlu boya verildikten sonra, üzerine puncture denilen iğneleme yapılabilir.
Hastanın doğal gözü ile uyumsuzluk gösteren gözlerin, kozmetik görünümlerinin iyileştirilmesi için renkli kontakt lensler, yapay irisler, protezler veya korneal boyalar kullanılmaktadır. Ancak bu işlemler normal ya da normale yakın bir göz görünümünü sağlasalar da, kaybolan ya da azalan görme işlevini yerine getiremezler.
